Ostrym Działem do rezerwatu "Cisy w Serednicy"

Strona główna

Informator turystyczny

Szlaki

Przewodnik

Facebook

Aktualności

Bibliografia

Miejscowości widmo

Ścieżki przyrodnicze

Ścieżki dydaktyczne

Rezerwaty

Karpaty słowackie

Historia

Beskid Niski

Zaloguj

Licznik odwiedzin

	Dziś	192
	Wczoraj	411
	Razem	3295016

Ostrym Działem do rezerwatu "Cisy w Serednicy"

Wpisany przez Roman Glapiak

Ścieżka dydaktyczno – przyrodnicza
,,Ostrym Działem do Rezerwatu – Cisy w Serednicy”

Wykorzystując walory przyrodnicze Parku Krajobrazowego Gór Słonnych, chcemy zaprezentować mieszkańcom i nie tylko, nową formę poznawania dziedzictwa przyrodniczo - kulturowego. Nowo powstała ścieżka będzie dobrym instrumentem oddziaływania wychowawczego w zakresie edukacji przyrodniczej i historycznej. Zlokalizowanie ścieżki prowadzącej do rezerwatu ,,Cisy w Serednicy”, w miejscu, gdzie występuje dział wód (potoki z Ostrego Działy spływają do Strwiąża, a dalej poprzez Dniestr do Morza Czarnego ), jest wspaniałym miejscem do przedstawienia bogatej historii tych terenów, gdzie przez tyle wieków przenikające się kultury różnych narodów współtworzyły dzieje tych ziem.

Fot. Ewa Dudzińska-Szybowksa Panorama na główny wododział karpacki drogi Łobozew-Ustianowa

Ścieżka dydaktyczno-przyrodnicza ,,Ostrym Działem do Rezerwatu – Cisy w Serednicy”, składa się z 5 przystanków;
1. Stanowisko storczyka – gatunku objętego ścisłą ochroną;
2. Stanowisko olchy kosej – gat. pod ścisłą ochroną i bardzo rzadki
na tym terenie;
3. Punkt widokowy;
4. Stanowisko buczyny karpackiej;
5. Rezerwat ,,Cisy w Serednicy”;

Fot. Tomasz Golkowski

I Przystanek
Stanowisko storczyka /Orchis/

Osobliwością tej łąki jest stanowisko storczyka o pięknych purpurowych kwiatostanach – gatunku objętego ścisłą ochroną gatunkową. Należy do rodziny storczykowatych, która liczy około 750 rodzajów i 25 tys. gatunków. Storczyki występują głównie w klimacie tropikalnym Afryki, Ameryki i Azji. Znane są też gatunki rosnące w klimacie umiarkowanym, nieliczne żyją na pustyniach lub w rejonie arktycznej tundry. W Polsce żyje około 50 gatunków, bez wyjątku objętych ochroną.
Wszystkie gatunki storczyka występujące w Polsce objęte są ścisłą ochroną gatunkową. Ze względu na zagrożenie wyginięciem niektóre gatunki wpisane są do Polskiej Czerwonej Księgi Roślin.
Wiosną na łące kwitną, rzeżucha o bladoróżowych kwiatach, żółte jaskry, różowa firletka. W lecie dominują trawy m. in. wyczyniec łąkowy, tymotka łąkowa, tomka wonna, rajgras wyniosły, kupkówka pospolita.

Fot. Robert Mosoń Podkolan biały (Platanthera bifolia)

II Przystanek
Stanowisko olchy kosej / Alnus viridis /

Dochodząc do grzbietu, napotykamy tu olchę kosą Alnus viridis – gatunek objęty ścisłą ochroną i rzadki na tym terenie. Należy on do rodziny brzozowatych Betulaceae i odznacza się krzewiastym pokrojem. Dorasta do 2 m wysokości, w warunkach optymalnych przyjmuje formę małego drzewka 3-6 (8) m.
Główny obszar jej występowania stanowią Alpy, Południowe i Wschodnie Karpaty, Schwarzwald, Las Czeski, rośnie także na Syberii i Północnej Ameryce. W Polsce występuje w Bieszczadach Zachodnich.
Jest cennym gatunkiem ochronnym w górach, zapobiega na obszarach zagrożonych lawinami uszkodzeniom gleby i erozji. Jako gatunek pionierski przy zalesianiu wilgotnych gleb terenów wyższych położeń w Bieszczadach przyczynia się do odwadniania i pełni role melioracyjną.
W Bieszczadach występuje w zespole nisko zaroślowym Pulmonario-Alnetum viridis.

Fot. Arek Bulanda Ostry Dział z lotu ptaka

Ścieżka przyrodniczo-dydaktyczna Ostrym Działem do rezerwatu Cisy w Serednicy, z lotu ptaka,,

III Przystanek
Punkt widokowy

Jesteśmy na Ostrym Dziale 726 m n.p.m. Występuje tutaj dział wód. Potoki spływające w dolinę zasilają rzekę Strwiąż należącą do dorzecza Dniestru, jedyną rzekę w Polsce płynącą do zlewiska Morza Czarnego. Można tu chwileczkę odpocząć i nacieszyć oczy wspaniałymi widokami na pasmo Gór Słonnych 640 m n.p.m. z północy oraz Połoninę Caryńską 1297 m n.p.m. i Wetlińską 1255 m n.p.m. na południu. Od północnego wschodu widać Pasmo Gór Sanocko–Turczańskich na granicy polsko-ukraińskiej. W nocy przy dobrej pogodzie widać światła Dobromila. Kilkanaście lat temu, 100 metrów dalej, idąc szlakiem ścieżki stała drewniana 15 metrowa wieża triangulacyjna (wieża geodezyjna). Składała się z dwóch oddzielnych konstrukcji: pomostu dla obserwatora i stanowiska dla instrumentu. Dzięki podniesieniu wysoko ponad poziom terenu miejsca obserwacji oraz sygnału (celu) umożliwiała wykonanie pomiaru punktów położonych w znacznej odległości, rzędu dziesiątek kilometrów. W chwili obecnej wieże triangulacyjne zastąpiły satelity. Z pomostu tej wieży widać było Zalew Soliński.

Fot. Robert Mosoń Ostry Dział widziany z Mostów

Ostrym Działem do rezerwatu Cisy w serednicy, ścieżka dydaktyczno-przyrodnicza,

IV Przystanek
Stanowisko buczyny karpackiej

Jesteśmy wewnątrz lasu, dominuje tu buczyna karpacka, która jest dominującym zbiorowiskiem roślinnym w Parku Krajobrazowym Gór Słonnych. Związana jest ona z umiarkowanie chłodnym i wilgotnym, suboceaniczno - górskim klimatem niższych i średnich położeń oraz siedliskiem lasu górskiego. Żyzna buczyna karpacka występuje w dwu formach wysokościowych reglowej i podgórskiej, obie dzielą się na odmiany wschodnio- i zachodniokarpacką. Ponadto występują tu m. in: sałatnica leśna, bluszczyk kosmaty, przenęt purpurowy, goryczka trojeściowa, szczyr trwały, gajowiec żółty, przytulia wonna, zawilec gajowy, wietlica samicza, narecznica samcza i szerokolistna, starzec Fuchsa i gajowy, jeżyna gruczołowata, malina właściwa.
Jeśli będziemy mieć nieco szczęścia spotkać tu możemy przepięknie pachnącego, objętego ścisłą ochroną storczyka – podkolana białego.

Fot. Robert Mosoń Bukwa - orzeszki buka

V Przystanek
Rezerwat „Cisy w Serednicy”

Wojewoda Podkarpacki Rozporządzeniem Nr 4/02 z 8 stycznia 2002 roku (Dz. Urz. Woj. Podkarp. Nr 2, poz. 6) utworzył na pow. 14,48 ha (oddz. 243Ac) rezerwat „Cisy w Serednicy”. Celem ochrony jest zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych bogatego, naturalnego stanowiska cisa pospolitego w Bieszczadach.
W rezerwacie zinwentaryzowano 383 cisy, w tym 6 okazów krzewiastych bądź płożących się. Najokazalszy cis osiągnął następujące wymiary: pierśnica – 46 cm, wysokość – 10 m oznaczony w terenie nr 22.
W Europie występuje tylko jeden gatunek cisa – Taxus baccata L. cis pospolity. Jest to drzewo osiągające 8 – 12 m wysokości, bardzo często rośnie w formie krzewiastej. W Polsce zaznaczają się dwa zagęszczenia stanowisk – jedno na Pomorzu, drugie w górach. Ciekawostką historyczną jest, iż już w 1423 roku król Władysław Jagiełło dekretem królewskim objął cisa ochroną, z uwagi na masowy eksport tego drewna poza granicę kraju, służył on głównie do wyrobu broni.
Ponadto w rezerwacie stwierdzono występowanie 205 gatunków roślin naczyniowych, w tym 10 objętych ochroną ścisłą (wroniec widlasty, zanokcica skalna, bluszcz pospolity, gnieźnik leśny, lilia złotogłów, omieg górski, parzydło leśne, podkolan biały, pokrzyk wilcza-jagoda) i 7 podlegających ochronie częściowej (cis pospolity, pierwiosnek wyniosły, goryczka trojeściowa, przytulia wonna, paprotka zwyczajna, kopytnik pospolity, kalina). Występują tu także 3 gatunki grzybów podlegających ochronie ścisłej (sromotnik bezwstydny, soplówka jodłowa i szyszkowiec łuskowaty.

Fot. Mariusz Strusiewicz

Festyn ,,Święto chleba – od ziarenka do bochenka”
(impreza cykliczna w miesiącu sierpniu)

Nawiązując do tradycji, domowego wypieku chleba, gospodarz gospodarstwa agroturystycznego ,,U Flika” organizuje corocznie w miesiącu sierpniu, jedyną taką imprezę w województwie podkarpackim, gdzie w sposób tradycyjny, według dawnej receptury, na liściach chrzanu i kapusty, piecze się chleb w specjalnie zbudowanym do tego celu piecu, opalanym drewnem.
Dawniej chleb pieczono z grubo zmielonej mąki żytniej lub pszennej mielonej w żarnach, a do mąki dodawano np. ugotowane i przetarte ziemniaki aby powiększyć objętość pieczywa i przedłużyć jego świeżość. Na przednówku dodawano otręby, a jak pisał Oskar Kolberg w biedniejszych domach pieczono tutaj placki owsiane.
Uczestnicy podczas festynu częstowani są właśnie takim chlebem, ze smalcem, masłem, twarogiem, kwaszonym ogórkiem i maślanką. Całej imprezie towarzyszą występy zespołów folkowych i nie tylko, z Polski, Słowacji i Ukrainy, stoją stragany bieszczadzkich rękodzielników, odbywają się konkursy oraz pokazy paralotniarskie. Obecnie "Święto Chleba" odbywa się w Muzeum Młynarstwa w Ustrzykach Dolnych. Polecam pensjonat.

Fot. Roman Glapiak Piec chlebowy w gospodarstwie agroturystycznym "U Flika"

Polecam nasze usługi przewodnickie - cena od 250 zł netto, od 350 brutto faktura VAT. Programy wycieczki przygotowuję indywidualnie dla każdej grupy dostosowując je do możliwości finansowych i zainteresowań grupy. Proszę o kontakt telefoniczny 502 320 069 Bieszczady i okolice oferują dla grup zorganizowanych multum atrakcji, wśród nich są: wycieczki górskie, wycieczki po ścieżkach dydaktycznych, spacery po górskich dolinach, miejscach cennych przyrodniczo, wycieczki rowerowe, spływy kajakowe i na pontonach, jazda konna pod okiem instruktora, bryczki, wozy traperskie, prelekcje, pokazy filmów przyrodniczych, diaporam, warsztaty przyrodnicze, warsztaty kulturowe, warsztaty fotografii przyrodniczej, pokazy ptaków drapieżnych, wizyty w wielu ciekawych miejscach np. hangary na szybowisku w Bezmiechowej, bacówkach z serami Bacówka Nikosa 661 461 306 lub 663 66 95 04 zwiedzanie muzeów, galerii, cerkwi i dawnych cerkwi, ruin, "zaliczanie" punktów widokowych, nawiedzanie sanktuariów, izby pamięci prymasa Wyszyńskiego, spacer po udostępnionych turystycznie rezerwatach, rejsy statkiem po Jeziorze Solińskim, żaglowanie po Jeziorze Solińskim spotkania z naukowcami, ludźmi kultury, artystami itd. np. przy ognisku, zakup ziół i przypraw u Adama (Numer telefonu do Adama 723 652 669, towar można zamówić drogą pocztową.) itp. Koszt obiadu to w przypadku grup młodzieżowych jest od 15 zł do 25 zł. W tym roku mamy bardzo rozwiniętą ofertę edukacyjną na którą składają się warsztaty i prelekcje: kulturowe, przyrodnicze, związane ze starymi rzemiosłami, fotografii przyrodniczej itd. Cena od 800 zł/grupa warsztaty przyrodniczo-fotograficzne, od 12 zł/os warsztaty pieczenia chleba i proziaków, robienia masła i smażenie konfitur.

Fot. Robert Mosoń Popielica

Polecamy

Produkt lokalny

http://www.grupabieszczady.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=268&Itemid=334

Olszanica i okolice

http://www.grupabieszczady.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=278&Itemid=344

Fot. Michał Neroj Pensjonat "Czar PGR-u" i zarazem słynna bacówka "Nikosowe Sery" czyli dowód na to, że znakomity produkt lokalny nie potrzebuje reklamy, dotacji unijnych, liczy się tylko zadowolony gość i reklama szeptana, czyli byłem, polecam. Bacówka jest czynna zimą.